Η δεύτερη σημαντικότερη αρχαία πόλη της Κρήτης μετά την Κνωσσό είναι η Φαιστός. Άκμασε κατά τη δεύτερη χιλιετία προ Χριστού και αποτελεί σήμερα σημαντικό αρχαιολογικό χώρο. Βρίσκεται στα νοτιοδυτικά του Ηρακλείου, σε απόσταση 60 χιλιομέτρων.

Η πρώτη αναφορά στην Φαιστό γίνεται από τον Όμηρο στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια, όπου αναφέρει την Φαιστό στον κατάλογο των πόλεων που συμμετείχαν στον Τρωικό πόλεμο. Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης αποδίδει την ίδρυση της Φαιστού, όπως και της Κνωσού και της Κυδωνίας, στον Μίνωα. Στην Φαιστό έζησε ως πρώτος βασιλιάς ο Ραδάμανθυς, αδελφός του Μίνωα. Στη Φαιστό η μινωική εποχή αρχίζει το 2.600 π. Χ. Το πρώτο ανάκτορο βρισκόταν στη δυτική πλευρά του αρχαιολογικού χώρου, οικοδομήθηκε το 2.000 π.Χ. σε αλλεπάλληλα επίπεδα και οι τοίχοι του ήταν κτισμένοι με αργολιθοδομή. Το ανάκτορο καταστράφηκε από σεισμό το 1730 π.Χ., όπως και η Κνωσός. Στη θέση των ερειπίων κτίστηκε ανάκτορο, μεγαλοπρεπέστερο του πρώτου. Η κεντρική αυλή των ανακτόρων είχε παρόμοιες διαστάσεις με τις αυλές της Κνωσού και των Μαλίων και ενδεχομένως χρησιμοποιούνταν για τελετές λατρευτικού χαρακτήρα όπως τα Ταυροκαθάψια. Η σημαντικότητα του ανακτόρου της Φαιστού έγκειται στο γεγονός ότι παρέχει πληροφορίες για τη σχέση μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου ανακτόρου και των δύο διαφορετικών φάσεων του Μινωικού πολιτισμού. Στοιχεία για την ιστορία της αρχαίας πόλης ήρθαν στο φως έπειτα από Ιταλικές αρχαιολογικές ανασκαφές.Πρώτος επεσήμανε τη θέση της Φαιστού ο Spratt . Οι ανασκαφές ξεκίνησαν το 1900 και στο ανάκτορο το 1909 και συνεχίστηκαν κατά τα επόμενα χρόνια. Ανάμεσα στα ευρήματα υπάρχουν πολύχρωμα καμαραϊκά αγγεία και πολλά άλλα. Η περιήγηση στο ανάκτορο της Φαιστού ξεκινά από την πλακόστρωτη βόρειο-δυτική αυλή, κατεβαίνουμε τη σκάλα αμέσως μπροστά και φτάνουμε στη Δυτική Αυλή με το θέατρο και το ιερό. Ανεβαίνοντας τις σκάλες συναντάμε την Κεντρική Αυλή. Στο δεξί μας χέρι είναι οι Δυτικές Αποθήκες της Φαιστού. Αριστερά στο βόρειο τμήμα της κεντρικής αυλής υπάρχει ο τριβαθμιδωτός βωμός και η είσοδος του διαδρόμου που οδηγεί στη βόρεια πτέρυγα, δηλαδή στα Βασιλικά διαμερίσματα. Νότια της κεντρικής αυλής βρίσκεται ο Νεολιθικός Κλίβανος και ο Ναός της Ρέας. Στην ανατολική πτέρυγα, επιστρέφοντας στην κεντρική αυλή στο δεξί μας χέρι, υπάρχει ένα μέγαρο που αναφέρεται ως Μέγαρο του Πρίγκιπα και λίγο βορειανατολικότερα είναι η Ανατολική Αυλή με τον μεταλλευτικό κλίβανο στο κέντρο. Στα βόρεια είναι τα ερείπια του επονομαζόμενου Αρχείου, εκεί που βρέθηκε ο περίφημος δίσκος της Φαιστού. Από την βόρεια-ανατολική αυλή στο αριστερό μας χέρι βλέπουμε ότι έχει μείνει από τα εργαστήρια. Συνεχίζοντας βόρεια συναντάμε το διαμέρισμα της Βασίλισσας. Δίπλα του βρίσκεται το διαμέρισμα του Βασιλιά της Φαιστού και μία δεξαμενή καθαρμών.

Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται η διάσημη παραλία Μάταλα. Στολίδι και σήμα κατατεθέν είναι οι σπηλιές που υπάρχουν στην παραλία. Αυτές λαξεύτηκαν  πιθανόν στα ρωμαϊκά χρόνια, για να χρησιμεύσουν κάποιες από αυτές σαν κατοικίες και κάποιες άλλες σαν τάφοι. Αρκετούς αιώνες μετά, στις δεκαετίες του '60 και του '70 , στις σπηλιές αυτές βρήκαν καταφύγιο οι ανησυχίες των χίπι και τα Μάταλα έγιναν σύμβολα μιας γενιάς που αμφισβήτησε το κατεστημένο.

Στην Φαιστό θα φτάσετε με το ΚΤΕΛ Ηρακλείου Αφετηρία: Χανιώπορτα. Για πληροφορίες ωραρίων και δρομολογίων μπορείτε να τηλεφωνήσετε στο τηλ: +30-2810-255965.